Podatek cukrowy: podrożała nie tylko cola

Od 1 stycznia 2021 roku w Polsce obowiązuje tzw. „podatek cukrowy”, który nakłada na producentów napojów słodzonych obowiązek uiszczania dodatkowej opłaty za wykorzystywanie w swoich produktach cukrów, słodzików, tauryny i kofeiny.

 

Wprowadzenie podatku wynika z regulacji w ustawie o zdrowiu publicznym i ma zachęcić producentów do ograniczania korzystania z substancji słodzących. W praktyce skład najpopularniejszych napojów pozostał bez zmian, a dodatkowy koszt został ulokowany w portfelach konsumentów. Nic więc dziwnego, że na początku roku Polacy bacznie przyglądali się nowym podwyżkom, a cena Coca-Coli stała się gorącym tematem. My postanowiliśmy sprawdzić nie tylko jak zmieniła się cena coli, ale również innych napojów gazowanych, soków, energetyków czy izotoników.

 

Analiza cen w okresie listopad-grudzień 2020 vs styczeń 2021

 

Badaniu poddaliśmy ceny produktów 16 najpopularniejszych marek narodowych występujących w sklepach cash & carry, hipermarketach i dyskontach. Dane gromadziliśmy w ramach cyklicznych projektów monitoringu cen realizowanych przez naszą agencję badawczą. Każdy produkt znajdował się w co najmniej 2 spisach cen w okresie listopad-grudzień 2020 oraz styczeń 2021.

 

Dla pełniejszego obrazu zmian cen po wprowadzeniu podatku cukrowego w analizie uwzględniliśmy efekty akcji promocyjnych, tj. dane zawierają statystyki tego samego typu ceny w badanych okresach. Innymi słowy produkt w badanych okresach i w danej sieci mógł być dostępny dwukrotnie w cenie regularnej lub dwukrotnie w promocji cenowej.

 

Poniżej przedstawiamy dane z dwóch sieci cash & carry, dwóch sieci hipermarketów oraz z czterech dyskontów.

 

Napoje gazowane

• cash & carry średnio +37% (N=5), największa różnica +54%
• dyskonty średnio + 22% (N=29), największa różnica +44%
• hipermarkety średnio +16% (N=13), największa różnica +44%

 

Energetyki i izotoniki:

• cash & carry średnio +20% (N=7), największa różnica +34%
• dyskonty średnio + 3% (N=17), największa różnica +15%
• hipermarkety średnio +2% (N=13), największa różnica +14%

 

Napoje na bazie herbaty:

• cash & carry średnio +16% (N=3), największa różnica 36%
• dyskonty średnio + 17% (N=4), największa różnica +26%
• hipermarkety średnio +2% (N=3), największa różnica +7%

 

Soki i napoje na bazie soku:

• cash & carry średnio +4% (N=14), największa różnica +18%
• dyskonty średnio + 2% (N=29), największa różnica +21%
• hipermarkety średnio +1% (N=17), największa różnica +13%

 

Jak dodaje dr Paweł Jurowczyk – Senior Strategic Project Manager ABR SESTA analiza nie uwzględnia różnic cenowych pomiędzy sieciami i kanałami sprzedaży a różnice cenowe w ramach kategorii. Ciekawym wyzwaniem było odnalezienie produktów do analizy znajdujących dwukrotnie w cenie regularnej lub dwukrotnie w cenie promocyjnej. I tak, okazuje się, że choć faktycznie największe wzrosty cen odnotowały napoje gazowane, to należy podkreślić również znaczne podrożenie energetyków, izotoników oraz napojów na bazie herbaty. Naszą uwagę zwrócił fakt, że podatek cukrowy najmniej wpłynął na soki i napoje na bazie soku. Co ciekawe, w tej kategorii wystąpiły marki, których cena po 1 stycznia 2021 roku pozostała bez zmian.